Muziek uit Congo, met de Negro Band, Lucie Yenga, Tino Barozo en anderen.
De Negro Band wordt opgericht in november 1958 in de bar “Domingo”, in de wijk Kinshasa in Léopoldville. Na de onafhankelijkheid van Congo gaat de hele stad Léopoldville voortaan Kinshasa heten. De meeste van de oprichters zijn afkomstig uit Brazzaville, al is de leider een “Kinois”. Dat is iemand uit Kinshasa.
In 1960 vestigt het orkest zich definitief in Brazzaville, al reizen zij op en neer tussen de twee hoofdsteden: Kinshasa en Brazzaville. Hier ondervinden ze de zware concurrentie van orkesten zoals
Les Bantous De La Capitale, dat in 1959 is opgericht.
Behalve rumbas waren toen ook andere Latijns-Amerikaanse ritmes populair in de Congo’s. Zo speelt de Negro Band een merengue: “Boussana Mama” en L’Orchestre O.K. Jazz speelt een cha-cha-cha: “Yo Te Llama Mucho”. De betekenis van deze Spaanse titel is: “Ik roep je vaak”. De zanger in dit nummer is Joseph Mulamba, beter bekend als Moujos.
In 1962 neemt de Negro Band een plaat op met de beroemde zangeres Lucie Eyenga. Het nummer “Adoula” op deze plaat behoort tot de beste songs van dat jaar.
Lucie Yenga is geboren in 1934, in Coquilhatstad, het tegenwoordige Mbandaka, in de Democratische Republiek Congo. Als ze van school afgaat, vertrekt ze naar Léopoldville, het tegenwoordige Kinshasa, om daar te werken als dienstmeisje, totdat in 1954 haar zangtalent ontdekt wordt door enkele bekende musici, de gitaristen Tino Barozo en
Zacharie Elenga,
bijgenaamd “Jhimmy le Hawaiien“.
De tekst van “Amis Benatar” van Jhimmy, met als zanger de in Angola geboren Paul Mwanga:
Luister
Jhimmy en Mwanga waren naar Matadi gegaan
God, dat Jhimmy’s naam voor alijd herinnerd mag worden
Sommige mensen zullen mij haten
Sommige vrouwen zullen met mij dansen
Vergeet alles en laten we lol hebben
In het nummer “Na Banzi Yo Gertrude” van Tino Baroza (uit 1954) wordt niet alleen gitaar gespeeld door Tino Baroza, maar ook door Charles Mwamba, bijgenaamd “Déchaud“; de zanger is hier Joseph Kabasele, bijgenaamd “Le Grand Kalle”.
De tekst van “Na Banzi Yo Gertrude”:
Gertride, ik denk alsmaar aan jou
We zijn niet bij elkaar
Wanneer ik aan jou denk, staat mijn hart in brand
Kijk naar me en luister naar dit lied
Er is geen probleem tussen ons
Ik denk elke dag aan jou
Samen met Tino Baroza brengt Lucie Eyenga een extended play 45 toeren plaat uit, met op de B-kant 2 nummers van Tino Baroza Et Son Ensemble, en op de A-kant 2 nummers van Lucie Yenga Et Son Ensemble.
In 1970 is de Negro Band op zijn hoogtepunt, wanneer zij naar Parijs gaan om daar muziek op te nemen. De plaat die zij uitbrengen heet “Le Negro Band à Paris – A Tout Casser”.
In 1980 houdt de Negro Band op te bestaan, om 30 jaar later, in 2010, in Brazzaville te herrijzen uit zijn as. Ze spelen dan met enkele originele leden en ook wat nieuwe muzikanten. Ze zijn waarschijnlijk het oudste Congolese orkest wat nog optreedt.
Met dank aan Harm van der Wal en Gerrit Kalsbeek voor het beschikbaar stellen van hun Afrikaanse muziek. En ook dank aan Muziekweb in Rotterdam.
Playlist:
- Negro Band: Nayebaki Te, auteur: Rigobert «Max Clari» Massengo, 45 RPM Mono, 1960, Columbia SCRF 20.023 / CD Negro Band – Merveilles Du Passé 1959-1970, Anytha-Ngapy Productions NGAPY-13005, 2’52
- Negro Band: Monique M.T, auteur: Rigobert «Max Clari» Massengo, Single Mokili Ekoningana/Monique M.T., 1969, Pathé 45 g 20.066 / CD Negro Band – Merveilles Du Passé 1959-1970, Anytha-Ngapy Productions NGAPY-13005, 4’58
- Negro Band: Sapato, auteur: Kasanaut Démon, Single Sapato/Journal Dipanda, Pathé PF 11536 / CD Negro Band – Merveilles Du Passé 1959-1970, Anytha-Ngapy Productions NGAPY-13005, 5’11
- Les Bantous De La Capitale: Gigi, auteur: Nino Dieudonne Malapet, 45 RPM, Reissue, 1969, Fiesta 51.014 / CD Les Bantous De La Capitale (1963/1969), 1993, African CD 36527, 3’53
- Les Bantous De La Capitale: Mon coeur est occupé, CD Les Bantous De La Capitale (1963/1969), 1993, African CD 36527, 4’49
- Negro Band: Boussana Mama, / CD Negro Band – Merveilles Du Passé 1959-1970, Anytha-Ngapy Productions NGAPY-13005, 2’43
- K. Jazz: Yo Te Llama Mucho, auteur: Joseph Mulamba, CD Early Congo Music 1946-1962, First Rumba To The Real Rumba, 2019, El Sur Records 009, 2’54
- Negro Band & Lucie Eyenga: Adoula, 2’46
- Rock’A Mambo & Lucie Eyenga: Mabe Nayo Moko, auteur: Lucie Eyenga Moseka, Shellac 10″ Mabe Na Yo Moko/Brigitte, 1959, Columbia ES 5658, 3’16
- Jhimmy en ensemble: Amis Benatar, auteur: Zacharie Elenga, CD Early Congo Music 1946-1962, First Rumba To The Real Rumba, 2019, El Sur Records 009, 3’02
- Tino Baroza en ensemble: Na Banzi Yo Gertrude, auteur: Tino Baroza, Shellac, 10″ 78 RPM Na Banzi Yo Gertrude/Omoni Te, 1954, Opika 1420 / CD Early Congo Music 1946-1962, First Rumba To The Real Rumba, 2019, El Sur Records 009, 2’45
- Lucie Yenga Et Son Ensemble: Dit Moninga, EP Lucie Yenga Et Son Ensemble/Tino Baroza Et Son Ensemble, Pathé EG 869, 2’54
- Lucie Yenga Et Son Ensemble: Bolingo Ya La Joie, EP Lucie Yenga Et Son Ensemble/Tino Baroza Et Son Ensemble, Pathé EG 869, 3’01
- Negro Band: Bernadette Asombi Sérieux, auteur: Terzieff Diop, LP Le Negro Band A Paris (A Tout Casser), 1969, Pathé 2C 054-15.054 / CD Negro Band – Merveilles Du Passé 1959-1970, Anytha-Ngapy Productions NGAPY-13005, 5’01
- Negro Band: Andu, auteur: Michel Boyibanda, LP Le Negro Band A Paris (A Tout Casser), 1969, Pathé 2C 054-15.054 / CD Negro Band – Merveilles Du Passé 1959-1970, Anytha-Ngapy Productions NGAPY-13005, 6’20