De Klankbron
vr 13 dec 2024 21:00 uur
Klankbron 108
De muziek van Eritrea
De onahankelijkheid van Eritrea
Muziek van Eritrea is een vervolg van de uitzending over Ethiopië van de vorige maand. Deze klankbron bestaat voor een groot deel uit opnames die gemaakt zijn door Jean Jenkins toen Eritrea nog deel uitmaakte van Ethiopië in de jaren zestig. Na een lange en bloedige oorlog werd Eritrea in 1993 onafhankelijk en werd Isaias Afewerki de nieuwe president van het land. Na een klein aantal jaren bleek hij een ooit in China tijdens Mao Tse Tung opgeleide dictator te zijn die alleen geïnteresseerd was in persoonlijke macht. Sindsdien is het land zonder enige vrijheid en met een onderdrukking die ook tot in andere landen reikt. Over de onafhankelijkheidsstrijd en de eerste jaren van het nieuwe land was er al een nog steeds te beluisteren klankbron op 30-9-2016. https://www.worldofjazz.nl/programma/de_klankbron_354612/
Multi ethisch en religieus
Eritrea is een etnisch, religieus divers land en kent vele muziekculturen. Wij zijn begonnen met een opname van Harold Courlander uit 1943 toen de Verenigde Staten een basis hadden in de Gura vallei van Eritrea. Het is een opname van 3 mbilta, drie metalen fluiten zonder vingergaten, die soortgelijk zijn aan de washint die over de grens in Ethiopië gespeeld wordt. Het is een muziekstuk van de Tigriyina. We gaan nu verder met hetzelfde instrument in een ensemble van lange trompetten, een vedel en een drum. Het wordt gevolgd door de funfera fluiten van de Kunama. Dan een opname van een Kunama dans met horens en stokken. Dat wordt weer gevolgd door een Baria dans, dan een Zar ceremonie, een islamitische ceremonie gewijd aan de geesten uitgevoerd door mensen die in het begin van de 20ste eeuw uit Soedan kwamen naar Massawa de havenstad van Eritrea. Een ceremonie met naast een trom handengeklap, het kenmerk van de muziek van de nomaden. Dat wordt weer gevolgd door twee wandel liederen van Soedanese losse werkers die in Eritrea en Ethiopië kwamen werken en deze liederen met begeleiding van een trom en een lier, zongen op hun tochten. Dan een instrumentaal lied op de rebaba, een lier, van de Beni Amer, Beja sprekende nomaden die bij de grens met Soedan wonen en als laatste track van dit eerste deel een lied op een lier maar dan met de naam kerar van de Tigrinya. Het is een bekende ballade die op het einde van deze uitzending weer terugkomt in een moderne versie.
Deel twee
In het tweede gaan we verder met 8 tracks van de verschillende etnische groepen en muziekculturen van Eritrea. Allereerst een opname van een Ethiopische orthodoxe kerkdienst in Asmara. Dan een islamitisch vrijdag gebed van de Saho. Het wordt gevolgd door een Afar lied ter ere van degenen die iemand vermoord hebben. Dan komt een melklied van de Tigré die met zo’n lied de koe meer in de stemming brengen en zo het melken vergemakkelijken. Het wordt gevolgd door een nachtelijk danslied van de Rashaida waarbij de trom bespeeld wordt door een Tigré vrouw, terwijl een paar Rashaida vrouwen dansen terwijl de Rashaida mannen klappen en zingen en de overige Rashaida vrouwen zingen en uitroepen. Dat wordt weer gevolgd door een groep Afar mannen die zingen na een bruiloftsfeest. Het wordt gevolgd door een Afar toekomst voorspel sessie met een medium en een omringende groep zangers en klappers. Het wordt een jinnili genoemd naar degene die de toekomst kunnen voorspellen omdat zij contact hebben met de geesten. Dit tweede deel sluit af met een Bilen huwelijksfeest lied waarin de vrouwen de drums spelen en zingen.
Dawit Shilan
Tot het einde van de uitzending kunt u dan nog luisteren naar de kerar speler Dawit Shilan Teklesenbet en zijn band met twee tracks van zijn album Kasab Lomi. U gaat luisteren naar Maria Telemeni en het alom bekende Nguse. Beiden zijn afkomstig van een live optreden. Zoals veel moderne Eritrese muziek is het alleen terug te vinden op YouTube met zijn gebrekkige informatie.
01 Mbilta 1’01
LP Folk Music of Ethiopia
Ethnic Folkways FE 4405, A5
Recorded by Harold Courlander 1943 Gura valley, Eritrea
Three Mbilta, metal flutes, like the Washint in Ethiopia.
Tigrinya
02 Embilta malakat chiriwatta koboro 3’00
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, a6
recorded by Jean Jenkins at Adi Ugri, 1965
Embilta (flute), Malakat (long trumpet),
Chirawatta (one stringed fiddle), Koroboro (drum)
Tigrinya
http://emnetu.com/Embilta%20study.pdf
03 Funfera 1’59
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, b2
recorded by Jean Jenkins at Dukambia, 1965
Kunama
04 Taguda Kundura 2’32
SK Kunama Culture and dance Video
https://www.youtube.com/watch?v=HALqKL27JG4
Kunama
05 Baria dance 2’16
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, a 4
recorded by Jean Jenkins at Gogno, 1965
Baria
06 Zar 2’40
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, b 3
recorded by Jean Jenkins at Massawa, 1965
People performed came to Massawa 60 years ago from Sudan
07 Sudanese walking song 1 1’15
LP Folk Music of Ethiopia
Ethnic Folkways FE 4405, b 4
Recorded by Harold Courlander 1943 Gura valley, Eritrea
Sudanese itinerant labourers who worked in Gondar, Asmara,
Addis Ababa, Keren and Gura
08 Sudanese walking song 2 1’22
LP Folk Music of Ethiopia
Ethnic Folkways FE 4405, b 5
Recorded by Harold Courlander 1943 Gura valley, Eritrea
Sudanese itinerant labourers who worked in Gondar, Asmara,
Addis Ababa, Keren and Gura
09 Tune about a cow 2’09
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, a 3
recorded by Jean Jenkins at Dugga Dama, 1965
Beni Amer, a Beja speaking people, a man on a rebaba,
a five stringed bowl lyre
10 Negusse 3’24
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, b 5
recorded by Jean Jenkins
Played on a kerar (bowl lyre) with steel strings.
Well known ballad of which also new versions are still
created like in the last track of Dawit Shilan Teklesenbet.
Tigrinya
11 Anaphora of St Dioscorus 3’05
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, a 6
recorded by Jean Jenkins at Asmara, church service
directed by Abuna Mikael Gebre Egziabiher assisted
by Aba Debrezion Mulatu and Aberra Wossonu
Tigrinya
12 Friday prayer 3’18
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, b 1
recorded by Jean Jenkins near Arafuli, 1965
Saho. The leader of the Minifere group of the Assaorta
is leading the prayer.
13 Honour who has killed 2’54
LP Ethiopia vol 2 Music of the Desert Nomads
Tangent TGM 102, a 5
recorded by Jean Jenkins, 1965
Afar
14 Milking song 4’42
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, b 7
recorded by Jean Jenkins at Afta village in Zula district.
The leader of the village sings to his cow while milking
a stubborn cow.
Tigre
15 Night dance a 1 2’01
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, a 1
recorded by Jean Jenkins North Eastern Eritrea, 1965
End of Ramadan or after the rains the Rashaida have
feasts in which neighbouring Tigre women beat the
drum and a few Rashaida women dance in a centre
of a huge semi-circle while the men sing and clap
while the other women sing and ululate.
Rashaida
16 After wedding 3’10
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, a 5
recorded by Jean Jenkins near Mersa Fatima, 1965
A group Afar are singing after a wedding party
Afar
17 Traditional ginnili 2’58
Abdu Elwaha channel
https://www.youtube.com/watch?v=JxpzkfQQkW4
In Ginnili the singers (men or women) forecast what will
happen in the future. They can predict because they
have contact with jinn (spirits) and the jinn will tell them
what is going surround us and tell them what will happen
in the future. Ginnili as a word in the Afar language means
the one who has contact with the jinn.
Afar
18 Wedding 2’50
LP Ethiopia vol 3 Music of Eritrea
Tangent TGM 103 Mono, b 4
recorded by Jean Jenkins near Keren, 1965
Women sing and play the drums.
Bilen
19 Maria Telemeni & Nguse 18’43
Dawit Shilan Teklesenbet
Album Kasab Lomi 2007
Qestedebena entertainment channel
https://www.youtube.com/watch?v=NShmfCG8_yU
Tigrinya