Vandaag het tweede van twee programma’s waarin één werk klinkt: de zogenaamde Bordesholmer Marienklage.
De Bordesholmer Marienklage, genoemd naar Bordesholm, waar het handschrift in het Augustijnenklooster werd bewaard, is een passiespel. Het was in de middeleeuwen gebruikelijk bij de belangrijke feesten van het kerkelijk jaar de desbetreffende gebeurtenissen aanschouwelijk voor te stellen. Zulke liturgische spelen bestonden uit een afwisseling van gesproken en gezongen teksten. Naast het Latijn kon ook van de volkstaal gebruik gemaakt worden. Dat is ook het geval in de Bordesholmer Marienklage; de volkstaal is hier wat bekend is als het Middelnederduits.
Het bijzondere van dit passiespel is dat hier niet het lijden en sterven van Jezus centraal staat, maar de droefheid van zijn moeder Maria. Sinds de 13e eeuw zijn zulke Marienklagen bekend. Ze gaan uit van de gedachte dat het voor de toeschouwers gemakkelijker was zich daarmee te identificeren dan met het lijden van Jezus.
Wie de teksten op muziek heeft gezet, is onbekend. Hij heeft gebruik gemaakt van bestaande melodieën, zowel liturgische als wereldlijke.
anoniem (1475/76)
1. Bordesholmer Marienklage (deel 2)
Sequentia olv. Barbara Thornton, Benjamin Bagby
(cd: “Bordesholmer Marienklage” – deutsche harmonia mundi 05472 77280 2, 1993)
aanvulling:
anoniem (Codex Las Huelgas)
2. In hoc ortus occidente
Baptiste Romain, vedel
(cd: “Invisible – Gesänge der Zisterzienserinnen” – Christophorus CHR 77430, 2018)
Afbeelding: deel van het handschrift van de Bordesholmer Marienklage (bibliotheek Christian-Albrechts-Universität, Kiel)
