Wereldmuziek, uitgezocht door Pieter de Rooij
Aflevering: diverse Spaanse volksmuziek en copla-liederen gezongen door Concha Piquer
Muziek uit Spanje, afkomstig van twee albums die programmamaker Pieter de Rooij opdook in zijn verzameling musicassettes:
– een in 1973 uitgebrachte cassette getiteld Musica de España, met daarop diverse Spaanse volksmuziek, uiteenlopend van flamenco- tot orkestmuziek, een album met populaire melodieën dat destijds vooral aftrek vond bij in Spanje neergestreken vakantiegangers.
– een in 1987 op cassette uitgebracht album dat deel uitmaakt van de serie Antologia de la Cancion Española, ofwel Antologie van de Spaanse Zang, met daarop opnamen van de beroemde Spaanse zangeres en actrice Concha Piquer. De vocale juweeltjes die van haar zijn te horen worden afgewisseld met enkele stukken van bovengenoemde cassette Musica de España.
Zangeres Concha Piquer werd geboren in 1908 in Valencia en overleed in 1990 in Madrid. Haar zang- en acteertalent werd al vroeg ontdekt en als tiener vertrok zij naar New York, waar zij optrad op Broadway. Ook speelde zij in Amerika in de jaren twintig in de allereerste geluidsfilms, zij speelt een hoofdrol in de film From Far Seville en treedt als zangeres op in de wereldberoemde film The Jazz Singer.
Na vijf jaar Amerika keerde zij weer terug naar Spanje, waar zij in de jaren 30, 40 en 50 in veel speelfilms acteerde. Tegelijkertijd werd Concha Piquer één van de meest vooraanstaande zangeressen van de copla andaluza, een genre dat vanaf de jaren 1920 populair werd en dat zou blijven tot en met de jaren 1950.
Copla betekent simpelweg strofe of couplet en de copla andaluza is een volkse liedvorm op basis van poëtische teksten in een bepaalde metrische vorm. De teksten worden hier en daar met een zekere snik in de stem gezongen, en gaan vaak over aan lager wal geraakte personages die verstrikt zijn in buitenechtelijke relaties of andere problemen op het amoureuze vlak. En zo is de copla als genre eigenlijk ook een sociale graadmeter, die de grenzen aangeeft van wat wel of niet acceptabel is met betrekking tot morele issues.
Men kan op verschillende manieren terugkijken op de populariteit van de copla-muziek toen in Spanje generaal Franco aan de macht was. Enerzijds werd het genre gebruikt voor diens propaganda en nationalistische doeleinden, anderzijds lieten vertolkers als Concha Piquer er ook subversieve en tegendraadse elementen in doorklinken. Daar kwam ook nog bij dat Concha Piquer bepaald niet voldeed aan de opgelegde norm van brave katholieke huisvrouw. Zij was een sterke, onafhankelijke vrouw en lange tijd een alleenstaande moeder – zij koos haar eigen weg en week af van de gewenste norm.
Toen met de dood van Franco in 1975 een einde kwam aan diens ultra-conservatieve bewind in Spanje, werd het copla-lied nog lange tijd geassocieerd met dat moeilijke, voorbije tijdperk en als ouderwetse muziek bestempeld, maar sinds de jaren negentig kwam er in Spanje geleidelijk weer meer belangstelling, en inmiddels is het copla-genre voor de huidige generatie van muzikanten weer een bron van inspiratie.
Speellijst:
1. Titel: Farruca
Uitvoerende: Los Macarenos
Componist: niet vermeld
Album: Musica De España
Label en jaar: EMI 1 J 228-20.659, 1973
2. Titel: La Guapa, Guapa!
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Ochaita / Valeria / Solano
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
3. Titel: Eugenia De Montijo
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Ochaita / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
4. Titel: Los Piconeros
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Perelló / Ostazo
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
5. Titel: Verdiales De Gibralfaro
Uitvoerende: Emma Maleras Y Su Ballet Español
Componist: Campoleón
Album: Musica De España
Label en jaar: EMI 1 J 228-20.659, 1973
6. Titel: Te Quiero
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Valverde / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
7. Titel: A Ciegas
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Quintero / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
8. Titel: Doña Luz
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
9. Titel: La Niña De Puerta Oscura
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Quintero / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
10. Titel: Zaragozana
Uitvoerende: Emma Maleras Y Su Ballet Español
Componist: bewerking door Ginesillo
Album: Musica De España
Label en jaar: EMI 1 J 228-20.659, 1973
11.Titel: Coplas De Pedro Romero
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
12. Titel: Dolores La Petenera
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Quiroga / León / X. Valerio
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
13.Titel: Me Da Miedo De La Luna
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Quiroga / León
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
14. Titel: España Cañi
Uitvoerende: Gran Orquesta De Profesores Solistas olv Alfredo Doménech
Componist: P. Marquina
Album: Musica De España
Label en jaar: EMI 1 J 228-20.659, 1973
15. Titel: Ya No Te Quiero
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Valverde / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
16. Titel: Doña Sol
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Valverde / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
17. Titel: Carcelera
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Valverde / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987
18. Titel: Amanecer Granadino
Uitvoerende: Emma Maleras Y Su Ballet Español
Componist: M. & F. Ruiz Arquelladas
Album: Musica De España
Label en jaar: EMI 1 J 228-20.659, 1973
19. Titel: Vengo A Entregarme
Uitvoerende: Concha Piquer
Componist: Quintero / León / Quiroga
Album: Conchita Piquer, Vol.2 – Antologia De La Cancion Española
Label en jaar: EMI 256-122.1904, 1987