Componisten/uitvoerenden: Andreas Hammerschmidt | Christoph Demantius | Dieterich Buxtehude
Het Duitse Ensemble Polyharmonique nam een Johannespassie van de Duitse componist Christoph Demantius op. Dat werk publiceerde hij in 1631, samen met de ‘Weissagung des Leiden und Sterben Jesu Christi’. In dit uur horen we beide werken.
Dit uur dus niet de welbekende Johannes Passion van Bach, die zo vaak in de passietijd te horen is. In plaats daarvan luisteren we naar de Johannespassie van Christoph Demantius, opgenomen door het Duitse Ensemble Polyharmonique. Deze Duitse componist leefde ongeveer een eeuw eerder dan Bach.
In dit werk geen solisten en geen orkest, geen recitatieven, aria’s en koralen. Demantius heeft zich beperkt tot de tekst zoals die in het evangelie naar Johannes staat, zonder toevoegingen. Het is een zogenaamde ‘motetpassie’, wat betekent dat de tekst helemaal meerstemmig gezet is. Ook de woorden van personen in het verhaal, zoals Jezus, Pilatus en Petrus, zijn meerstemmig en worden dus niet, zoals bij Bach, door solisten gezongen. Wel maakt Demantius onderscheid door bijvoorbeeld de woorden van Pilatus door de lage stemmen te laten zingen.
Voorafgaand aan de passie klinkt “Weissagung des Leiden und Sterben Jesu Christi”, die Demantius samen met zijn Johannes Passion in 1631 publiceerde. Dit werk is een toonzetting van een deel van het 53e hoofdstuk van de oudtestamentische profeet Jesaja, sinds oude tijden beschouwd als een profetie van het lijden van Jezus.
Deze twee werken worden gevolgd door twee stukken van Andreas Hammerschmidt (1611-1675), die van 1635 tot 1639 eveneens in Freiberg werkte, als organist aan de Petrikirche.
Het programma wordt afgesloten met een cantate van Dieterich Buxtehude, Fürwahr, er trug unsere Krankheit. Dat zijn ook de woorden waarmee de Weissagung van Demantius begint.
Christoph Demantius (1567-1643)
1. Weissagung des Leiden und Sterben Jesu Christi
2. Passion nach dem Evangelisten Johannes
Andreas Hammerschmidt (1611-1675)
3. Ach, Jesus stirbt (HaWV 659)
4. Erbarm dich mein, o Herre Gott (HaWV 139)
Ensemble Polyharmonique olv. Alexander Schneider
(cd: “Johannes-Passion” – CPO 555 583-2, 2025)
Dieterich Buxtehude (1673-1707)
5. Fürwahr, er trug unsere Krankheit (BuxWV 31)
Ricercar Consort olv. Philippe Pierlot
(cd: “Salvator Mundi” – Mirare MIR 668, 2023)
aanvulling;
Dieterich Buxtehude
6. Ach Herr, mich armen Sünder (BuxWV 178)
Harald Vogel, orgel
(cd: “Orgelwerke Vol. 1” – Dabringhaus und Grimm MD+G L 3268, 1987)
