De vele koorfestivals die al in de jaren twintig en dertig in de Baltische staten werden georganiseerd, dus ook onder Sovjet heerschappij, hebben al vroeg een belangrijke rol gespeeld voor het behoud van de lokale volksliedkunst.
De componist Emilis Melngailis speelde daarbij een centrale rol. Zijn stijlis lyrisch, volksachtig, grotendeels tonaal en geworteld in de 19e eeuw.
Daartegenover is het werk van zijn landgenoot Romualds Kalsons duidelijk een product van de 20e eeuw, een tijd waarin de alomtegenwoordige invloed van Dmitri Sjostakovitsj in de Sovjet-Unie nauwelijks te ontlopen was. Zo ook in Kalsons’ enige Strijkkwartet.
Hoewel de iets jongere Peteris Vasks aanvankelijk evenzeer vastzat aan de algemene Sovjetregels, liet hij in de loop van de jaren zeventig de teugels vieren. In zijn Eerste strijkkwartet was hij nog gefascineerd door timbres, klanken en scherpe contrasten tussen consonant en dissonant. Maar in het slotdeel horen we al iets van de ingetogen en contemplatieve stijl waarmee Vasks zo veel succes heeft geoogst.
Emilis Melngailis (1874-1954) – Quasi un quartetto (1946)
-
- Introduction, 2. Oh Young Brother, 3. The Gold of the Stars, 4. The Two of Us, 5. Finale
Uitvoerenden: Latvian Philharmonic String Quartet
CD: SKANI
Romualds Kalsons (1936-1924) – Strijkkwartet (1973)
-
- Sostenuto, 2. Allegro scherzando, 3. Adagio
Uitvoerenden: Latvian Philharmonic String Quartet
CD: SKANI
Peteris Vasks (*1946) – Strijkkwartet nr. 1 (1977)
-
- Intrada. Moderato, 2. Sonata. Allegro, 3. Melodia. Tranquillo
Uitvoerenden: Navarra Quartet
CD: Challenge Classics