Het Strijkkwartet

De componisten waarvan ik vandaag strijkkwartetten laat horen, hebben met zekerheid het werk van tijdgenoten als Richard Wagner en Johannes Brahms gekend en bestudeerd. De eerste, Georg Wilhelm Rauchenecker (1844-1906), kwam in feite uit het kamp van Wagner, maar verkoos in zijn kamermuziek toch de nabijheid van Brahms. Heinrich von Herzogenberg (1843-1900) was van meet af aan een oprechte Brahmsiaan. Rauchenecker schreef zes strijkkwartetten. Het Eerste strijkkwartet, in c-kl.t. uit 1874 mag gerust beschouwd worden als een eerbetoon aan Wagner: in het eerste deel klinkt een zeer herkenbare echo van het hoofdthema van de Siegfried-Idyll.

Herzogenbergs eerste Strijkkwartet, in d-kl.t., opus 18, is een zangerig en mild werk, we zouden bijna zeggen: een ideaal strijkkwartet – intens, intiem, gelaagd en innemend. Met dit eerste kwartet heeft Herzogenberg aangetoond een allround kwartetkunstenaar te zijn.