Je mag hem de Woody Guthrie of de Bob Dylan van het Jiddische lied noemen, ook al heeft Mordechai Gebirtig beide grootheden gekend noch ooit iets van ze gehoord. Net als zijn illustere Amerikaanse collega’s gaan de liedjes over gewone mensen, hun alledaagse bezigheden, liefde en verdriet. Maar ook verzet, protest, boosheid, het beschrijven van onrecht en beknellende situaties komt -vooral later in zijn leven- aan de orde. Waar Guthrie wat directer en Dylan poëtischer is, herbergt Gebirtig beide aspecten in zijn liederen.
Overzicht leven:
In twee afleveringen nemen we het repertoire van Gebirtig onder de loep. Zijn oeuvre is niet zo heel erg groot. Van Gebirtig zijn ….. liederen bekend. Dat hadden er waarschijnlijk veel meer geweest als hij niet op relatief jonge leeftijd was doodgeschoten na een opstandje in het getto van Krakau, een akkefietje waar hij overigens niets mee te maken had. In de eerste uitzending hoort een u selectie, waaronder zijn meeste bekende songs door verschillende uitvoerenden. Grote sterren uit de Jiddische muziekwereld, maar ook folkmuzikanten. De muzikale variaties komen naar voren, met typische Jiddische muziekklanken tot licht klassiek en gearrangeerde folksongs.
De tweede aflevering wordt geheel gevuld met bewerkingen van Manfred Lemm en zijn ensemble. Lemm verzamelde alle werken van Gebirtig, bracht ze samen in een boek met partituren, de teksten in drie (ver)tal(ing)en, achtergronden van de liederen, een inleiding in de Jiddische taal, een uitgebreide woordenlijst, een gedetailleerde inhoudsopgave met verwijzingen en een korte biografie van de Poolse arbeidersmuzikant kan je dit monumentale werk gerust de Gebirtigbijbel noemen.
Bente Kahan – Farewell Cracow – LYNOR 9408.
1. Kinderyorn 3:09.
2. Unser shtetl brennt 3:51.
Chava Alberstein – Chava Alberstein Sings Yiddish – CBS 83347.
3. Avreml Marvikher 4.52.
4. Reizele 2.43.
5. Dry techterlech (Three daughters) 3:50.
6. Have a good time little kids 2:25.
Thomas Friz – Endlich – Conträr 22.
7. Gehat hob ich a hejm 3:26.
Zupfgeigenhansel – Jiddische Lieder (‘ch Hob Gehert Sogn) – Pläne 88141.
8. Huljet huljet kinderlech 2:21.
Zupfgeigenhansel – Eintritt frei – Pläne 88235.
9. Mojschele 4:56.
Zupfgeigenhansel – Jiddische Lieder (‘ch Hob Gehert Sogn) – Pläne 88141.
10. Arbetlose Marsch 2:33.
Magda Brudzinska & Konrad Ligas – Live.
11. Blayb gezunt mir Kroke 2:12.
‘t Gevolg – Tussen feest en misere – Eigen beheer.
12. Arbetlose Marsch 2:06.
Windvlaag – Vierkracht – Syncoop CD 257.
13. Di grine Kusine 2:31.
Windvlaag – – De rommelpot – WVCD 001.
14. Huljet, huljet, Kinderlech 2.36.
Mariejan van Oort & Jacques Verheijen – Mayn Fayfele – I-C-U-B4 T Cup 8027.
15. Mayn Tate a Kohen 1:37.
16. Nokh a Hoyz un Nokh a Hoyz 3:45.
17. In Geto 3:49.
18. Shlof Shoyn Mayn Kind 3:12.
