Een os op het dak 58: De Os in tijden van oorlog #21.
Ee introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Aflevering achtenvijftig van Een os op het dak van Thea Derks, vernoemd naar haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
Zoals vorige maand al vastgesteld: de oorlogen blijven maar voortwoeden en lijken eerder te verhevigen dan dat er vrede in het verschiet ligt. En de wereld, zij draait door… Vandaag muziek uit Oekraïne en van recent verschenen cd’s.
Te beginnen met een opname van de Kamer Cantate nr. 3 voor sopraan en kamerorkest van Oleg Kiva (1947-2007). Het Russische gedicht van Pavlo Titsjina beschrijft hoe de herfst enerzijds vreugde brengt, maar ook dierbaren van ons wegneemt. Nu eens herinneren de sfeervolle orkestklanken en klaaglijke stem van de sopraan aan de ‘Symphony of Sorrows’ van de Poolse componist Henryk Gorecki, dan weer horen we opruiend slagwerk, als een vergeefs protest tegen de dood.
De pianist Marcel Worms en violiste Ursula Schoch wijdden onlangs een cd geheel aan vrouwelijke componisten uit Nederland. Hierop prijken ook twee korte stukken van Majoie Hajary (1921-2017), die in Suriname geboren werd en tijdens de Tweede Wereldoorlog afstudeerde aan het Conservatorium van Amsterdam. In 1944 trad ze op met het Concertgebouw Orkest, als solist in haar eigen Hindoestaanse Fantasie. Later dit jaar verschijnt een biografie over Hajary van Ellen de Vries.
Jan Vriend (1938) vierde afgelopen november zijn 85e verjaardag in Muziekgebouw aan ’t IJ. Hij is een leeftijdgenoot van Reinbert de Leeuw en de Notenkrakers en was oprichter van het Asko Ensemble (nu Asko|Schönberg). Aanvankelijk componeerde hij in de gangbare modernistische stijl, waarbij hij zich met name liet inspireren door Iannis Xenakis. Later werd zijn taal minder stekelig, zoals te horen in de fraaie Symphonic Dances voor cello solo. Deze staat op een speciaal voor deze gelegenheid uitgebrachte dubbel-cd op het label Attacca.
Wie kent ze niet, de fameuze Groupe dex Six, waartoe Darius Milhaud en Francis Poulenc behoorden? Hun muziek wordt veelvuldig uitgevoerd, maar het werk van Germaine Tailleferre (1892-1983), het enige vrouwelijke ‘lid’ komt slechts mondjesmaat tot klinken. Verheugend dus dat de bariton Holger Falk en de pianist Steffen Schleiermacher op hun nieuwe cd haar liederen naast die van Milhaud plaatsen.
De 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaar van de 2e druk.
1. Oleg Kiva. Kamer Cantate nr. 3 op verzen van Pavlo Tychyna.
Solomia Pryimak, sopraan. New Era Orchestra olv Tatyana Kalinichenko.
2. Majoie Hajary [foto]. a. Serenade. b. Tango.
Marcel Worms, piano. Ursula Schoch, viool.
3. Jan Vriend. Symphonic Dances for cello solo.
Joy Lisney, cello.
4. Germaine Tailleferre.
a. Pancarte pour une porte d’entrée. b. Trois chansons de Jean Tardieu.
Holger Falk, bariton. Steffen Schleiermacher, piano.
Samenstelling, presentatie en techniek Thea Derks
