Aandacht voor de Portugeestalige Afrikaanse muziek stijlen, oftewel Lusofoon. Het begrip Lusofoon is afgeleid van Lusitanië, een Romeinse provincie in het gebied waar tegenwoordig Portugal ligt. Met Lusofoon worden de voormalige Portugese koloniën in Afrika bedoeld. Dat zijn de landen Angola, Guinee Bissau, Equatoriaal Guinee, Mozambique en de eilanden Sao Tome, Principe en Kaapverdië. Producer Cobie Ivens.
1 – A n A f r o – P o r t u g u e s e O d y s s e y
met een dertien-tal artiesten uit:
Angola, Kaapverdië, Mozambique,
en het Midden- Zuid en West-Afrika.
CD. An Afro-Portuguese odyssey.
LABEL: Putumayo (2003), code: PUT 2042.
VIDEO
2 – L u r a
De in Lissabon geboren Lura eert in haar muziek volop haar Kaapverdische wortels. De vertolkingen van de ‘koningin van de morna’ Cesara Evora ademden weemoed, maar de songs van Lura sprankelen juist van energieke levenslust. Daarom gebruikt ze meer uptempo Kaapverdische ritmes als de funaná, batuque en tabanka. Dat Lura zelf danseres is geweest verklaart wellicht haar zeer dansbare albums. Haar vierde album heet Herança, dat ‘erfenis’ betekent. Lura zingt songs in het Creools, waarbij ze begeleid wordt door een moderne band. De Braziliaanse percussionist Naná Vasconcelos verzorgt spannende achtergrondgeluiden bij het titelnummer. Verder horen we Lura samen met de Kameroense jazzbassist en zanger Richard Bona. Lura geeft ook ruimte aan een veelbelovend Kaapverdisch talent, Elida Almeida. Samen zingen ze een song van Elida’s hand.
CD. Herança – Lura. LABEL: Lusafrica (2015), code: 762352-DG. VIDEO
3 – C a b o C u b a J a z z
De in Nederland residerende band Cabo Cuba Jazz bestaat uit vijf topmusici die los van elkaar uitstekende reputaties hebben opgebouwd. De musici met internationale wortels (in Kaapverdië, Duitsland, Aruba en Cuba) kwamen bij elkaar, namen Kaapverdische liedjes als basis en creëerden al improviserend en arrangerend nummers waarin diverse stijlen moeiteloos lijken samen te smelten. De muziek van Cabo Cuba Jazz biedt een warm bad van groovy swingende muziek met af en toe een melancholieke song. Naast de sprankelende lyrische stem van Dina Medina verzorgen enkele keren gastzangeres als Grace Evora en Alberto Caicedo de leadzang. Aan Rikeza y Valor werkte een indrukwekkende lijst van eenentwintig gastmusici mee.
CD. Rikeza y valor – Cabo Cuba Jazz. LABEL: Walboomers Latina (2011), code: 8715197350426 + Matos, code: WBL077. VIDEO
4 – B o n g a
Als er één zanger vereenzelvigd mag worden met het Afrikaanse land Angola, dan is het Bonga wel. Toch woonde de zanger een groot deel van zijn leven niet in zijn geboorteland. Op 23-jarige leeftijd vertrok hij naar Portugal om zich daar te richten op zijn sportcarrière. Nog altijd is hij Angolees recordhouder op de 400 meter hardlopen. Daarnaast zong hij, maar de kritische teksten op zijn debuutalbum zorgden ervoor dat Bonga het Portugal van dictator Salazar moest verlaten. Gedurende een aantal jaar woonde hij in Rotterdam. Na de val van Salazar en de onafhankelijkheid van Angola woonde de zanger afwisselend in Lissabon, Luanda en Parijs. Zijn unieke stijl mengt lokale Angolese stijlen als de kizomba en semba met invloeden uit West-Afrika, Brazilië en Portugal.
CD. Best of – Bonga. LABEL: Lusafrica (2009), code: 562352. VIDEO
5 – M a r r a b e n t a M o z a m b i q u e
Dit album is een relatief brede momentopname van marrabenta muziek zoals uitgevoerd door drie generaties sterren van het genre. Het is algemeen aanvaard dat de term marrabenta verwijst naar “de stedelijke dansritmes van Maputo en de gebieden eromheen”, en dat het wordt geleid door gitaar en percussie. Na het beluisteren van dit album is het moeilijk om consensus te bereiken over andere elementen van marrabenta. Wat echter zeker is, is dat de muziek dynamisch is, geëvolueerd van de dagen dat het heel eenvoudig was te spelen op instrumenten gemaakt van gerecyclede lokaal beschikbare materialen.
CD. The Rough Guide to Marrabenta Mozambique. LABEL: World Music Network (2001), code: RGNET 1063 CD. VIDEO
6 – K a r y n a G o m e s
Zij komt uit Guinee-Bissau, zij heeft een Guinese vader en een Kaapverdische moeder, beiden in het verzet tegen de Portugese kolonisator. Haar zangcarrière begon in 1997 met gospelmuziek in Brazilië, waar ze journalistiek studeerde. In 2014 bracht ze haar debuutalbum ‘Mindjer’ (‘Vrouw’) uit. Het album is een ode aan de Guinese vrouwen en alle vrouwen uit de hele wereld voor hun vastberadenheid, kracht en moed.
CD. Mindjer – Karyna Gomes. LABEL: Get! 02/2014. VIDEO
Producer Cobie Ivens
Met dank aan:
