Draaiboek Klankbron 58: Boventoonzingen in Tuva en omstreken
Een uitzending over boventoonzingen en omstreken naar aanleiding van de publicatie van de Tuva opnamen van Maxim Chapochnikov op soundreporters.bandcom.com. Boventoonzingen is de laatste grote muziekontdekking. Het is een stemtechniek waarmee mensen meer als éé toon tegelijk kunnen voortbrengen en het was buiten het Altai gebergte en omstreken onbekend tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw toen de eerste opnamen internationaal gepubliceerd werden. Dat gebeurde toen nog onder de naam mondharp liederen waaraan men de oorsprong toeschreef en tevens zijn associatie met het sjamanisme. Deze associatie was waarom de autoriteiten deze muzieksoort probeerden te ontkennen en te verbieden. De mensen zelf schreven het toe aan natuurgeluiden en gebruikten het voor slaapliederen en verhalen. Ook sjamanen die een gewoon en dagelijks verschijnsel waren gebruikten het maar het was geen aan hen voorbehouden verschijnsel. Sindsdien heeft boventoonzingen zich over de hele wereld verspreid en u kunt vast wel ergens in uw buurt een cursus boventoonzingen volgen. Tijdens deze klankbron kunt u luisteren naar enkele oude opnamen naar voorbeelden van boventoonzingen uit Mongolie, Basjkirostan en Gorno Altai, naar beroemde muzikanten uit Tuva als Huun-Huur-Tu en naar de bijzondere opnamen van Maxim Chapochnikov.
01 Sygyt 1’16
Oorzhak Khunashtar-Ool.
Tuva Files, tr. 24
rec: Maxim Chapochnikov, 1991 Kyzyl, Tuva
soundreporter.bandcamp.com
02 Jew’s Harp Song 1’39
Bori
CD Mongolian Folk Music
Hungaraton HCD 18013-14, CD1 tr. 15
rec: Lajos Vargyas
03 Xoomei Karg Xomus 4’16
Dmitri Ochur – voice and khomus
CD Tuva. Collection of musical folklore.
Melodiya, 2014, CD 1, tr. 8
04 Opei 1’21
Oorzhak Khunashtar-Ool
Tuva files, tr 29
rec: Maxim Chapochnikov, 1991 Kyzyl, Tuva
soundreporter.bandcamp.com
05 Throat Singing Styles 6’36
(Sygyt, khöömei, kargyraa, Borbannadyr, Kanzyp, Ezengileer)
Kuular German Belek
CD It’s probably windy in Ovyur
Long Arms Records, CDLA9707, tr. 25
06 Uzlyau In Free Style 1’29
Mansur Uzanbayev
CD Ural traditional music of Bashkortostan
Pan Records 2018CD, tr. 10
07 Kai 11’45
Arzhan Kozerekov
rec: Maxim Chapochnikov, Gorno-Altai, 1996.
in nabije toekomst op soundreporter.bandcamp.com
08 The Orphan’s Lament 6’41
Huun-Huur-Tu, traditional
Shanachie 64058, tr. 5
09 Orai Kezhee, Taan-Daa Seriin 3’08
Tyva Kyzy, traditional
CD Setkilimden Sergek Yr-Dyr
The Tuva Trader, tr. 10
10 Oidupaa 1’50
Oidupaa -vocals, bayan accordeon.
(Later his style was called after him).
Unreleased, archive recording of the late 80s.
11 Alash Khemim – My river Alash 5’33
Andrei Opei – vocals, igil, traditional
Tuva Files, tr 21
Maxim Chapochnikov, 1991 Kyzyl, Tuva
soundreporter.bandcamp.com
12 Kadyr khoomei 2’03
Andrei Opei – vocals
Tuva Files, tr. 22
Maxim Chapochnikov, 1991 Kyzyl, Tuva
soundreporter.bandcamp.com,
13 Sygyt, kargyraa 4’32
Tumat Kara-Ool – vocals, toshpuluur, (2-string lute)
Tuva Files, tr. 7
Maxim Chapochnikov, 1991 Kyzyl, Tuva
soundreporter.bandcamp.com
14 Kargyraa 1’17
Ondar Valery – vocals
Tuva Files, tr. 5
Maxim Chapochnikov, 1991 Kyzyl, Tuva
soundreporter.bandcamp.com
15 Oleg’s Melody 3’36
Oleg Kuular – vocals, igil.
Tuva Files, tr 9
Maxim Chapochnikov, 1991 Kyzyl, Tuva
soundreporter.bandcamp.com