De Vier Jaargetijden van Max Richter
I. Het eerste concert
Het eerste concert in dit programma vond plaats op 16 maart 2024 in de abdijkerk van de norbertijnen van Grimbergen (België). Op de affiche een werk van John Tavener en één van Max Richter. De uitvoerenden: het strijkorkest Bryggen (oud Nederlands voor Brugge), Pieter Wispelwey (cello) en Jolente De Maeyer (viool). Het tweede concert dateert van 17 oktober 2021 en vond plaats in Moorsel, een gemeente vlakbij de Belgische stad Aalst. Daar concerteerden Sylvia Huang (viool) en Boris Kusnezow (piano).
De uitvoerenden
Het strijkorkest Bryggen slaat nieuwe wegen in. Het zoekt nieuwe klanken en verbinding met de wijde wereld. Bryggen is een strijkorkest dat zowel op het vlak van repertoire als presentatiewijze bewust kiest voor vernieuwing. Aangevuurd door artistiek leider Jolente De Maeyer verkent het ensemble het klankidioom uit Scandinavië en het Balticum, uitgebreid met sleutelwerken uit de 20e– en 21e-eeuwse postmoderne muziek. Bryggen gelooft sterk in de kracht van een strijkorkest en in de meerwaarde die het musiceren met een kleinere groep biedt voor het verwezenlijken van klankkleur, samenspel, communicatie en focus. Het ensemble werkt zonder dirigent en doet er alles aan om hedendaagse muziek via oor en oog tot in het hart van het publiek brengen. De symbiose tussen tekst, muziek, beeld en spel zit in het DNA van de projecten die het strijkorkest zorgvuldig uitwerkt samen met vertellers, acteurs, schrijvers, regisseurs, choreografen, dansers, koor, performancekunstenaars…
Jolente De Maeyer studeerde aan de Yehudi Menuhin School en het Royal College of Music in Londen, de Hochschule für Musik Hanns Eisler in Berlijn en de Muziekkapel Koningin Elisabeth te Waterloo. Ze wordt als één van de toonaangevende Belgische violisten geprezen om haar virtuositeit en doorleefde interpretaties. Ze is een zeer veelzijdige artieste en werd voor haar optredens en opnames onderscheiden met verschillende prijzen en uitmuntende kritieken. Nadat ze prijswinnaar van verschillende wedstrijden werd in oa. Portugal (Cardona wedstrijd), Rusland (Liana Issakadze wedstrijd) en het Verenigd Koninkrijk (Benjamin Britten wedstrijd), trad ze op als soliste met alle vooraanstaande Belgische orkesten. Een hoogtepunt was bijvoorbeeld een tournee met het Vioolconcerto van Beethoven o.l.v. Philippe Herreweghe en concerten in belangrijke zalen en festivals in Europa, de Verenigde Staten en China.
Jolente De Maeyer is een veelgevraagd concertmeester, en sinds 2018 ook artistiek leider van haar eigen strijkorkest BRYGGEN – Bruges Strings. Sinds datzelfde jaar doceert ze viool aan het Conservatorium van Tilburg en sinds 2021 ook aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen. Daarnaast wordt ze regelmatig uitgenodigd om masterclasses te geven in België, Duitsland, Italië, Portugal en de Verenigde Staten.
Pieter Wispelwey is evenzeer thuis op de moderne cello als op de barokcello, met een repertoire dat uiteenloopt van J.S. Bach tot Schnittke, Elliott Carter en speciaal voor hem geschreven composities. Hij studeerde bij Dicky Boeke and Anner Bijlsma in Amsterdam, bij Paul Katz in de Verenigde Staten en William Pleeth in Groot-Brittannië.
Pieter Wispelwey soleerde bij de meest vooraanstaande orkesten ter wereld, onder leiding van de grote maestro’s van deze tijd. Maar ook met zijn recitals heeft hij wereldwijd naam gemaakt als charismatisch artiest. Zijn uitvoeringen van de complete cellosuites van J.S. Bach op één avond hebben grote lof geoogst in heel Europa, Noord- en Zuid-Amerika, Azië en Australië. Zijn discografie omvat meer dan zestig titels, waarvan vele bekroond zijn met belangrijke internationale prijzen. Van de belangrijkste werken van Bach, Beethoven, Schubert, Britten, Kodály, Dvorák en Tsjaikovsky maakte hij meerdere opnamen.
De gespeelde werken
Het eerste werk dat we horen is ‘The Protecting Veil’ van John Tavene, een klankicoon voor cello en strijkers gebaseerd op acht feesten of iconen uit het leven van de Moeder Gods. De opening vertegenwoordigt haar kosmische schoonheid en de sluier die beschermt in een extatisch opstijgende figuur voor de solo-cello. Het tweede deel heeft betrekking op haar geboorte, het derde op de aankondiging, het vierde op de incarnatie, het vijfde voor onbegeleide cello op haar klaagzang aan de voet van het kruis, het zesde op de opstanding en het zevende op haar Dormition.
Het laatste deel verwijst opnieuw naar haar kosmische schoonheid en bescherming. The Protecting Veil eindigt met een muzikale evocatie van de tranen van de ‘moeder van God’ over een verbrijzelde wereld. De muziek is zeer gestileerd, geometrisch gevormd, beschouwend en extatisch van karakter.
Vervolgens kan u in deze aflevering van Concertzender Live luisteren naar ‘The Four Seasons Recomposed’ van Max Richter. Richter is van mening dat de Vier Jaargetijden van Vilvadi hun glans en impact verloren zijn door het oeverloze gebruik dat van deze muziek gemaakt wordt. Max Richter pakte de Vier Jaargetijden bij hun nekvel en heeft er flink aan geschud. Richters actualisatie klinkt precies zoals we vandaag mogen verwachten: een deeltje Pärt, een scheutje Glass, een beetje Reich en – gelukkig – een heleboel Vivaldi. ‘Vivaldi recomposed’ klinkt stoer, Max Richter laat de esssentie van Vivaldi intact, en de schade blijft beperkt tot 45 minuten.
II. Het tweede concert
In het tweede concert dat aan bod komt, hoort u Sylvia Huang, viool en Boris Kusnezow, piano, in de Sint-Martinuskerk van de Belgische gemeente Moorsel. Zij spelen werk van Eugène Ysayë, Claude Debussy en Lili Boulanger.
De uitvoerenden
De Belgische violiste Sylvia Huang wordt geprezen voor haar “ware lyriek en ontroerende muzikaliteit, haar eenvoud en sensibiliteit”, haar “zeer gevarieerd kleurenpalet” en als een muzikant met “integriteit, emotie” en een “rijke klank”. In mei 2019 werd ze laureaat van de Koningin Elisabethwedstrijd en ze won de Prix Musiq’3 du Public.
In februari 2021 maakte Sylvia haar debuut met het Concertgebouworkest onder leiding van Andrew Manze met het Mozart vioolconcert K.218, dat ze ook in juli 2021 uitvoerde met Iván Fischer in het Konzerthaus in Berlijn tijdens het officiële staatsbezoek van de Koning en Koningin der Nederlanden. Ze werkte samen met vele orkesten zoals het Nationaal Orkest van België, het Brussels Philharmonic, het Orchestre Royal de Chambre de Wallonie, de Sinfonia Rotterdam, in zalen zoals het Concertgebouw in Amsterdam, het Palais des Beaux-Arts in Brussel, Flagey, de Vlaamse Opera in Gent en deSingel in Antwerpen.
Van 2014 tot 2022 speelde ze bij de eerste violen van het Concertgebouworkest.
Boris Kusnezow is een van de meest gewilde concertpianisten van zijn generatie. Hij treedt op met vooraanstaande instrumentalisten en zangers over de hele wereld. Zijn optredens brachten hem naar gerenommeerde concertzalen zoals de Carnegie Hall in New York, het Concertgebouw Amsterdam, de Wigmore Hall Londen en de Berlin Philharmonie.
Boris Kusnezow werd geboren in Moskou en begon zijn muzikale opleiding aan de traditionele Gnessin Academie. Hij woont vanaf zijn achtste in Duitsland en voltooide zijn muziekstudie in Hannover bij professor Bernd Goetzke. Daarna volgden de eerste plaats op de Duitse Muziekwedstrijd, internationale prijzen zoals Fellowship of the Borletti-Buitoni Trust en beurzen van de Deutsche Stiftung Musikleben en de Studienstiftung des deutschen Volkes. Naast zijn actieve uitvoerende activiteiten is hij oprichter van de pianokamermuziekacademie Chamber Lab in Montecastelli/Italië, artistiek directeur van de International Music Academy for Soloists (I MAS) en de Schaumburger Schlosskonzerte in Schloss Bückeburg en vrijwilligers voor de Loewe Foundation, waar hij zich richt op de promotie van klassieke muziek.
Speellijst:
1.
John Tavener
The Protecting Veil
Strijkorkest Bryggen, Pieter Wispelwey (cello), Jolente De Maeyer (viool)
2.
Max Richter
The Four Seasons Recomposed
Strijkorkest Bryggen, Jolente De Maeyer (viool)
3.
Eugène Ysayë
Rêve d’enfant
Sylvia Huang (viool), Boris Kusnezow (piano)
4.
Claude Debussy
Sonate in G klein voor viool en piano
Sylvia Huang (viool), Boris Kusnezow (piano)
5.
Lili Boulanger
Nocturne voor viool en pianoSylvia Huang (viool), Boris Kusnezow (piano)
Op de foto: violiste Jolente De Maeyer
Concertopname, samenstelling en presentatie: Leo August De Bock
