22 feb 2025, 16:00 uur – The Great American Songbook.
De naam Dave Brubeck genereert onmiddellijk een paar associaties: zijn kwartet met Paul Desmond, de altist met de unieke, fluwele sound; Take Five, “the highest-selling jazz single of all time” en een paar andere stukken in onregelmatige maatsoorten – Blue Rondo à la Turk, Unsquare Dance. Die maatsoorten, vijfkwarts, zevenkwarts, waren een noviteit in de jazz. Maar Brubecks compositieboek omvat meer dan tweehonderd titels! Zijn vrouw, Iola, schreef lyrics voor een aantal van zijn composities.
It’s a Raggy Waltz, met verschillende maatsoorten en verschuivende accenten, werd door Dave Brubeck zelf voorzien van een tekst. De Deense vocaliste Louise Bøttern nam het in 2022 op.
(Listen Here, haar 2e album), begeleid door een sextet, waarin een solerende harmonicaspeler.
Midden jaren ’50 verscheen In Your Own Sweet Way, door Dave opgedragen aan Iola. Het stuk werd een standard, talloze malen gecoverd – door Miles Davis, Wes Montgomery, Keith Jarrett, Art Farmer & Lee Konitz, Bill Evans, en vele anderen. De vocale versie van vandaag is een duobezetting: de Zweedse zangeres Lina Nyberg (1970) en de pianist Esbjörn Svensson. De song staat op Nybergs debuut Close uit 1993. Een Zweedse jazz classic.
Het resultaat nadert de perfectie. Nyberg beschikt over een rijk palet aan klankkleuren. Kleurnuances én dynamiek zijn voortdurend in beweging, al naargelang de betekenis van de tekst. Ook de pianist werkt met verfijning in kleur en klanksterkte. Het duo is een éénheid. Stiltes spelen een rol in de fragmenten in vrij tempo. De algehele kwaliteit van de opname is subliem. Nyberg is van het vinyl. Vinyl inspireert haar, naar eigen zeggen.
Na het beluisteren van deze song past een langdurige stilte.
Nancy Marano is niet van gisteren. Ze maakte opnamen met Benny Carter, Michel Legrand, Gerry Mulligan en Roger Kellaway. En haar cd You’re Nearer staat op de lijst van ‘best cd’s of 2000’ van Downbeat Magazine. Op die cd zingt ze met een volledig Nederlandse begeleiding: Rob van Bavel, Marius Beets, Hans van Oosterhout, Maarten van der Grinten, Angelo Verploegen en Ilja Reijngoud. Summer Song – van de Brubecks – met piano, bas en drums. De intro trekt je direct naar binnen. Wisselende maatsoorten. Rob van Bavel soleert.
In 1987 werd een concert van vocaliste Diane Schuur en het Count Basie orkest op de plaat vastgelegd: Diane Schuur & the Count Basie Orchestra. Basie was enkele jaren eerder overleden – het orkest staat onder leiding van Frank Foster. De waardering voor dit muzikale product uitte zich in Billboard Jazz Charts: 33 opeenvolgende weken op nummer 1.
In Travelin’ Blues zet Diane Schuur alles in wat ze in huis heeft. En dat is heel wat. Zinderende finale. Feest!
In vergelijking met met de vuurspuwende Travelin’ Blues, zou je het instrumentale The Duke ‘cool’ kunnen noemen. Het stuk is onderdeel van de plaat Miles Ahead, een product uit 1957 van de historische samenwerking tussen Miles Davis en het orkest van arrangeur Gil Evans. Die samenwerking zou een vervolg krijgen met Porgy and Bess, en Sketches of Spain. Schitterend geïnstrumenteerd arrangement, met onder meer mooie unisono-passages van geplukte en geblazen bas.
Davis raakte zeer ontstemd toen hij de cover van de lp onder ogen kreeg – een blanke vrouw op een zeilboot. Zijn reactie aan Columbia producer George Avakian: “Why’d you put that white bitch on there?” Bij latere uitgaven van de plaat was die vrouw verdwenen, om plaats te maken voor een foto van Davis himself.
Ook in dit uur: Meredith D’Ambrosio, Karla Harris, Louis Armstrong, Carmen McRae, Ilona Knopfler, Quincy Jones en The Brubeck Brothers (Dan & Chris).
Volledig programma in de Gids.
The Great American Songbook – Ineke Heijliger
