Rotterdams Kamerorkest, Hermitage Serie

O, wat lijkt dat alweer lang geleden! Een heel concert vol Russische muziek, en geen haan die ernaar kraait. Hoewel de band ook toen niet optimaal was en de culturele afstand groot, maakte niemand er een probleem van als er Russische muziek werd gespeeld. Op het moment dat we dit schrijven, zou dat je automatisch verdacht maken voor een groot deel van de bevolking, ja, het zou mensen uit de concertzaal wegjagen…

Anno 2004 komen mensen nog massaal op de Russen af. Op Sjostakovitsj natuurlijk, die de decennia daarvoor met overtuiging de canon is binnengemarcheerd. Zijn Achtste strijkkwartet werd gearrangeerd tot een Kamersymfonie opus 110a, en is in deze vorm net zo populair als het origineel.

Anton Arenski wordt tegenwoordig vooral nog herinnerd om één werk: de Variaties op een thema van Tsjaikovski. Het Kamerorkest verrast wat dat betreft niet. Ook dit werk was oorspronkelijk voor strijkkwartet bedoeld, maar klinkt nu voornamelijk in een versie voor strijkorkest. Tsjaikovski’s verder niet zo bekende lied “Als Jesus noch ein Kind war” wordt in een waaier aan karaktervariaties getransformeerd, tot het thema uiteindelijk in ijle flageolettonen weer terugkeert.

Aleksandr Glazoenov is in het westen niet zo bekend, maar wordt in Rusland als een grote jongen vereerd. Hij was de grootste componist van de generatie tussen het Machtige Hoopje en de eerste generatie Sovjetcomponisten. Met zijn gematigde stijl slaagde hij erin het Petersburgse conservatorium, toch een symbool van de bourgeoisie, onder het nieuwe regime te laten voortleven. Eén van zijn leerlingen was Sjostakovitsj. Met zijn Novelettes krijgen we een klein voorproefje waarom de Russen zo gek op hem zijn.

De minst bekende van het stel is de Armeen Aleksander Aroetjoenian. Armenië was in de Sovjet-Unie een afgelegen hoekje waar door Russen vaak grappen over werden gemaakt, maar ook een hoekje dat bewonderd werd om zijn unieke, oeroude cultuur. Zijn vioolconcert Armenia-88 werd vanaf de première een kleine klassieker in de strijkerswereld. Daarbuiten is het werk nog niet zo bekend. Daar brengen we graag eens verandering in.