Liederen en tango’s uit Zuid-Amerika

Het Zuid-Amerikaanse continent is getekend door zijn koloniale verleden. De wereld van de indianen en hun zeer diverse culturen kwam door een combinatie van grof geweld en enge ziekte tot een abrupt eind. Hoewel… helemaal gemarginaliseerd werd het inheemse element niet. Nog eeuwenlang bleven, althans in het binnenland, indianen in de meerderheid. Met hen moesten de Europese overheersers samenleven. Daardoor heeft de Zuid-Amerikaanse muziek iets wat de Noord-Amerikaanse muziek niet kent: inheemse invloeden. Naast natuurlijk Afrikaanse invloeden. In het tropische zuiden was nog veel meer slavernij dan in het noorden, en ook de slaven lieten zich muzikaal niet onbetuigd. Bovendien brachten de Spanjaarden en Portugezen weer heel andere muziek mee dan de koudbloedige Hollanders en Engelsen – allemaal dingen waardoor de latinmuziek behoorlijk verschilt van de populaire muziek uit de VS.

In dit concert wordt Latijns-Amerika vanuit twee kanten benaderd. Eerst horen we liederen van Heitor Villa-Lobos. Een klassiek geschoold componist, die zich hier zwaar laat inspireren door de volksmuziek van zijn land. En daarbij zijn historische plicht aan achtergestelde groepen niet vergeet. Xangô eert de inheemse cultuur, Canto dos escravos laat (letterlijk) de zang van de slaven horen en A minha gatinha parda is een ode aan de vele mensen van gemengd bloed die Brazilië rijk is.

In het tweede deel verruilt Jorge Chaminé het Portugees voor het Spaans, en de piano- door een bandoneonbegeleiding. We horen nu tango- en milongamuziek uit Argentinië. Geen Piazzolla voor de verandering, wel minder bekende meesters als Carlos Guastavino en Aníbal Troilo. Zij opereren niet in de klassieke traditie, maar door de emancipatie die de tangomuziek tijdens hun leven doormaakte komen ze daar soms wel dichtbij.