Double Reed Festival 1995: Indiase Klassieke Muziek

Indiase klassieke muziek blijft voor veel mensen een gesloten boek. Een fraaie, waardige maar ook nogal statische muzieksoort, waarin gestrooid wordt met technische termen als raga’s en tala’s. En dan die eeuwige sitar. Gooi maar in mijn pet, denken velen dan al gauw.

Over de theorie kunnen we kort zijn. Raga’s zijn toonladders en tala’s zijn ritmes. Muzikanten nemen die als uitgangspunt en spreken van tevoren af op welke ze gaan improviseren. Interessanter is wat ze ermee willen bereiken. In dit concert zijn twee raga’s te horen. Yaman is een statige raga voor de avond. Hij is niet moeilijk om te leren, maar om erin uit te blinken vergt meer talent. Kedar is een raga voor de nacht. In vergelijking met het bijna koninklijke yaman is deze raga een stuk persoonlijker en contemplatiever, als een Indiase meditatie.

Twee raga’s die uitnodigen tot rustige muziek, waarvan de eerste bovendien nog eens een vol uur duurt! Eentonigheid ligt op de loer. Dit is het moment waarop de shenai als geroepen komt. Deze Indiase hobo doorbreekt met zijn heldere, scherpe klank de lome bourdon van de tanpoera. Het biedt een contrast dat de sitar, waarvan de klank ook nog eens na een fractie van een seconde vervalt, nooit zou kunnen bieden.

Indiase muziek blijft een ontdekkingstocht. Elk concert verruimt onze blik een beetje verder. Vandaag hebben we geleerd dat ook blazers hun plaats in de muziek hebben.