Een os op het dak 41: De Os in tijden van oorlog.
Een introductie van eigentijdse muziek in gewonemensentaal.
Aflevering eenenveertig van Een os op het dak van Thea Derks, geïnspireerd op haar boek Een os op het dak: moderne muziek na 1900 in vogelvlucht.
De niet-aflatende pogingen van Poetin om het buurland Oekraïne te veroveren en zijn vruchtbare akkers voorgoed te confisqueren hebben het westen eindelijk wakker geschud. Inmiddels heeft Turkije zijn verzet tegen toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO opgegeven.
Dat is goed nieuws voor de Baltische Staten die ook de begerige ogen van hun Russische buren vrezen, maar of het de dappere Oekraïeners helpt in hun strijd valt nog te bezien. Als klein teken van solidariteit klinkt ook vandaag weer muziek van Oekraïense componisten.
In de vorige aflevering klonk de Pianosonate Nr. 1 van Volodymyr Zagortsev, een van de laatste studenten van Borys Ljatosjynsky (1895-1968) [zie foto] aan het Conservatorium van Kyiv. Ljatosjynsky was ook enkele jaren docent aan het Conservatorium van Moskou, maar werd – net als collega’s als Sjostakovitsj en Prokofjev – beticht van ‘formalistische tendensen’ in zijn muziek.
In 1951 oogstte Ljatosjynsky groot succes met zijn Derde Symfonie, ‘Vrede zal oorlog overwinnen’. De Sovjet-censuur nam er echter aanstoot aan en dwong hem het laatste deel te herschrijven en de titel te schrappen. Pas na twee herzieningen werd het werk geaccepteerd en vervolgens door heel de Sovjet-Unie uitgevoerd. Vandaag klinkt de oorspronkelijke versie.
Victoria Poljova werd in 1962 in Kyiv geboren als dochter van de componist Valery Poljov, die eveneens bij Ljatosjinsky had gestudeerd. Zij bezocht net als haar vader het Conservatorium van Kyiv, waar ze studeerde bij Ivan Karabits; ze voltooide haar studie compositie in 1989.
In 2014 componeerde ze het pianotrio Muziek voor Temo, ter nagedachtenis aan de Georgisch-Oekraïense kunstenaar Temo Svirelli (1964-2014).
De 1e druk van Een os op het dak is uitverkocht, maar via boekenbestellen.nl ontvangt u een exemplaar van de 2e druk
1. Borys Ljatosjynsky. Symfonie nr. 3, ‘Vrede zal oorlog overwinnen’.
Bournemouth Symphony Orchestra olv. Kirill Karabits.
2. Victoria Poljova. Muziek voor Temo.
Antoniy Barisjevsky, piano. Taras Yaropud, viool.
Yuri Pogoretsky, cello.
